Nagrody im. Oskara Kolberga 2009 roku.

W tegorocznej XXXIV edycji Nagrody im. Oskara Kolberga laureatami zostali:

Pan Franciszek Racis z Jasionowa - Gmina Rutka-Tartak powiat Suwalski.
Skrzypek solista, śpiewak i tancerz.
Uprawia etniczną muzykę miejscową. Jest jednym z nielicznych strażników dawnych tradycji i obyczajów. Mieszka od urodzenia na swojej ziemi.
oraz
Pan Józef Murawski z Szypliszk - Gmina Szypliszki powiat Suwalski.
Twórca ludowy, który ocalił od zapomnienia muzykę, taniec i obrzędy pogranicza polsko-litewskiego.

Uroczystość wręczenia nagród odbędzie się 3 października w warszawskich Łazienkach Królewskich.

Doceniają naszych? Suwalszczan, niech tak będzie; choć jej ( Suwalszczyzny jako regionu etnograficznego ) nigdy nie było. Dla zrozumienia, gdzie to jest, podaję charakterystykę gmin administracyjnie określonych. Bo otoczenie miało i ma największy wpływ na ich sztukę ( nie nazwę jej ludową )ponieważ teraz nazywa się to Dziedzictwo Narodowe.



Charakterystyka gminy Rutka-Tartak
Gmina Rutka - Tartak położona jest w północnej części powiatu Suwałki, na obszarze Pojezierza Wschodniosuwalskiego, w otulinie Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Od północnego - wschodu gmina graniczy z Litwą. Największą atrakcją tego terenu jest polodowcowy krajobraz z jeziorami: Pobondzie, Potopy, i Białe oraz z głębokimi i rozległymi dolinami Potopki i Szeszupy. Wieś Rutka - Tartak powstała w 1874 roku w wyniku połączenia dwóch miejscowości Rutka i Tartak.
Tereny dzisiejszej gminy Rutka - Tartak leżały początkowo w kręgu oddziaływania kultury litewskiej i jaćwieskiej w centrum Puszczy Mereckiej. Od 1422 roku znalazły się w granicach Wielkiego Księstwa Litewskiego. Pierwsi osadnicy byli drwalami, osocznikami, bartnikami, smolarzami lub rudnikami. Gmina Rutka Tartak powstała po raz pierwszy w 1973, po trzech latach została włączona do sąsiedniej gminy Wiżajny. Reaktywowano ją w roku 1984 istnieje do dziś.
Część gminy jest zwodociągowana a wieś Rutka - Tartak posiada kanalzację sanitarną. W gminie działa mechaniczno - biologiczna oczyszczalnia ścieków z reaktorem typu Hydrocentrum o przepustowości 150 m3/dobę z punktem zlewnym, odbiera ona ścieki z kolektora sanitarnego dla miejscowości Rutka - Tartak. W przyszłości odbierać będzie ścieki z planowanych do budowy kolektorów sanitarnych
Jest to typowo rolnicza gmina. Grunty orne przeznaczono pod uprawę zbóż oraz pod uprawę ziemniaków i roślin pastewnych. W gminie nie uprawia się roślin przemysłowych. W gminie Rutka - Tartak funkcjonuje 375 podmiotów gospodarczych, 7 z nich należy do publicznego sektora własności, reszta stanowi własność prywatną.
W gminie Rutka - Tartak są doskonałe warunki do rozwoju turystyki i agroturystyki. Urozmaicona rzeźba terenu umożliwia uprawianie różnych form turystyki, w szczególności pieszej, rowerowej i wodnej. Turysta może przenocować w kwaterach prywatnych albo na polach namiotowych.



Charakterystyka gminy Szypliszki.
Gmina Szypliszki położona jest w północnej części powiatu suwalskiego, na obszarze Pojezierza Wschodniosuwalskiego. Od Północy gmina graniczy z Litwą. Siedzibę gminy wieś Szypliszki przecina międzynarodowa trasa Warszawa - Białystok - Augustów - Suwałki - Budzisko.
Początkowo tereny obecnej gminy Szypliszki należały do Jaćwingów, potem znalazły się pod oddziaływaniem Zakonu Krzyżackiego i Litwy, by w końcu przejść w posiadanie Wielkiego Księstwa Litewskiego. W owym czasie ziemie te nie były zagospodarowane, porastała je Puszcza Merecka. Pierwsze osady zaczęły powstawać w XVI i XVI wieku. Pierwsze wzmianki o wsi Szypliszki i Postawek pochodzą z 1642 r. Tereny gminy Szypliszki znalazły się po traktacie w Tylży pod zaborem rosyjski. Na początku XIX wieku rząd carski wybudował ważną pod względem strategicznym szosę z Warszawy przez Kowno do Petersburga. Pierwszą szkołę w Szypliszkach utworzono w 1812 roku. Początkowo nauczano w niej w języku polskim, język ojczysty usunięto z szkoły po powstaniu listopadowym.
Mieszkańcy pod panowaniem carskim żyli w skrajnej nędzy, dlatego masowo poparli powstanie styczniowe. Duża ilość lasu sprawiała, że był to obszar dogodny dla powstańców. W czasie I wojny światowej obszar dzisiejszej gminy był pod długotrwałą okupacją niemiecką. Po wojnie na tym obszarze trwały zacięte walki o granicę między Polską a Litwą. W październiku 1920 roku podpisano umowę suwalską na mocy której Suwalszczyzna i Litwa Kowieńska zostały rozłączone administracyjnie po dzień dzisiejszy.
Ponad 80% miejscowości w gminie posiada telefony stacjonarne. Ponad połowa miejscowości na terenie gminy Szypliszki posiada wodę z sieci wodociągowej. W miejscowości Słobódka wybudowano nowoczesną oczyszczalnię ścieków o przepustowości 150 m3/dobę, zaś przy szkołach podstawowych wybudowano biologiczne oczyszczalnie ścieków typu SOTRALENTZ.
Większość mieszkańców gminy utrzymuje się z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Zajmują się one produkcją zwierzęcą, jak i roślinną. Oprócz tego istnieje drobna działalność handlowo - usługowa. Na terenie gminy zarejestrowanych jest 349 podmiotów gospodarczych, z czego 11 należy do publicznego sektora własności, reszta zaś znajduje się w rękach prywatnych. Przyszłość gminy można upatrywać w rozwoju turystyki i agroturystyki, rolnictwa ekologicznego oraz z funkcjonowaniem największego przejścia granicznego z Litwą w Budzisku.
Do przybycia zachęcają liczne jeziora, czyste powietrze, bogate w jagody i grzyby lasy oraz polodowcowa rzeźba terenu. Turystom udostępniono pola namiotowe, kwatery prywatne, plaże i kompieliska na jeziorach, punkt widokowy na Jesionowej górze nad jez. Szelment Wielki. Na terenie gminy znajdują się szlaki turystyczne piesze i rowerowe. Kilka miejscowości w południowej części gminy leży w granicach Wigierskiego Parku Narodowego lub w jego otulinie.