niedziela, 2 grudnia 2007

Ostrzeżenie przed kolędowaniem

Czas wietrzyć kożuchy i odkurzać baranice. Z kolędą ruszamy w okolice. Latoś nowe miejscowości na naszej trasie i nowe osoby w kolędniczej bandzie.
Wstępnie ustalony porządek kolędy:
  • 26 grudnia ( drugi świętowania dzień) - Głuszyn
  • 27 grudnia - Buda Ruska/Wysoki Most
  • 28 grudnia - Posejnele
  • 29 grudnia - jak sił starczy - Wielka Improwizacji
Repertuar: "Nowy Rok Bieży", "Jam jest dudka", "Chodziła Maryja", "Nad Betlejem jasna gwiazda", "Dnia jednego o północy", i inne powszechniej znane kolędy i pastorałki.

Poniżej kilka zdjęć z poprzedniego roku



Buda Ruska


Maćkowa Ruda


Maćkowa Ruda


Odnośniki do źródeł

Obowiązek dowodu wiarygodności wprowadzonej treści spoczywa na edytorze, który ją wprowadza i chce aby pozostała w Wikipedii. Z tego powodu edytorzy powinni umieszczać odnośniki bibliograficzne w tekstach artykułów. Jeśli dla danego tematu artykułu nie istnieją wiarygodne źródła, Wikipedia nie powinna zawierać hasła na ten temat. Każda edycja nie oparta na źródle może być usunięta. Zanim się to jednak zrobi, zwłaszcza w przypadku obszernych fragmentów tekstu, warto najpierw zwrócić się do autora o podanie źródeł na których się opierał.

== Geneza kolęd ==
Kolęda swe źródła ma w obchodach rzymskich ''calendae'' styczniowych (''mensis Januarius''). Był to szczególny dla Rzymian pierwszy dzień miesiąca, ponieważ [[1 stycznia]], począwszy od 153 roku przed narodzinami Chrystusa, konsulowie rzymscy obejmowali swój urząd. Z czasem, od 46 roku, dekretem [[Juliusz Cezar|Juliusza Cezara]] [[1 stycznia]] został oficjalnie ogłoszony jako początek roku administracyjnego. Z tej okazji w [[Rzym|Rzymie]] odwiedzano się, składano sobie wzajem podarki, śpiewano pieśni. Zwyczaje te przejęło chrześcijaństwo, łącząc je z okresem Bożego Narodzenia, uważanym za początek rachuby nowego czasu. jest to jeden z najważniejszych aspektów bożego narodzenia.

Kolęda w swym pierwszym znaczeniu była zatem pieśnią powitalną i pochwalną na cześć gospodarzy, przekazywała życzenia szczęścia i pomyślności. Kolęda w rozumieniu pieśni religijnej związanej z narodzinami [[Chrystus|Chrystusa]] wykształciła się później, wraz z rozwojem i umacnianiem się chrześcijaństwa. Kolędy, początkowo wyłącznie łacińskie, obejmują zróżnicowane rodzaje śpiewów: [[introitus]], [[antyfona|antyfony]], [[responsorium|responsoria]], [[tropy (pieśń)|tropy]], [[sekwencja (pieśń)|sekwencje]], [[hymn]]y i [[pieśń (gatunek literacki)|pieśni]]. Powszechnie przyjmuje się, że korzenie kolęd tkwią w hymnologii, ale wywodzą się one również z tropów i laud [[benedyktyni|benedyktyńskich]].

Początkowo twórcy kolęd czerpali z dwóch [[Ewangelia|Ewangelii]]: św. Mateusza i św. Łukasza. Pierwszą wzmianką o śpiewie w dniu narodzin Jezusa pośrednio zawiera właśnie Ewangelia św. Łukasza. Z biegiem czasu pieśń coraz częściej sięgała do źródeł pobożności ludowej. Inspiracją były [[apokryf]]y i [[literatura średniowiecza]] oraz [[teatr średniowieczny|średniowieczny teatr]].

Według tradycji autorem pierwszej kolędy jest św. [[Franciszek z Asyżu]]{{fakt|data=2007-11}}. Najstarsza zachowana polska kolęda, pochodząca z [[1424]] roku, zaczyna się od słów "Zdrów bądź, Królu Anielski". Pierwotnie na początku XV wieku tłumaczono na język polski kolędy ze śpiewników [[Bracia czescy|braci czeskich]]. Wzrost popularności gatunku nastąpił na przełomie XVII i XVIII wieku, wtedy ustalił się sam termin kolęda w znaczeniu pieśni bożonarodzeniowej. Powstała wówczas jedna z najważniejszych polskich kolęd "W żłobie leży" przypisywana [[Piotr Skarga (kaznodzieja)|Piotrowi Skardze]] - do melodii [[polonez|poloneza]] koronacyjnego króla [[Władysław IV Waza|Władysława IV]]. Inną ważną kolędę "Bóg się rodzi", do melodii w rytmie poloneza, napisał [[Franciszek Karpiński]]. Twórcami kolęd byli także między innymi [[Mikołaj Sęp Szarzyński]] i [[Andrzej Morsztyn]], a w XIX w [[Feliks Nowowiejski]] i [[Zygmunt Noskowski]]. Kolędę ''Lulajże, Jezuniu'' [[Fryderyk Chopin]] zacytował w środkowej części [[Scherzo|Scherza]] h-moll op.20. Ze współczesnych kolędy komponował [[Witold Lutosławski]].

1 komentarz:

marysia w sensie pisze...

...no mnie pasuje...a ten czwarty dzień to sie okaże sie...czy kondycyjnie damy rade ;-)